4. Financieel resultaat en resultaatbestemming 2017

Financieel resultaat 2017

Resultaat

De uitvoering van de begroting 2017 is afgesloten met een positief exploitatieresultaat van € 7,1 miljoen. Dit betreft het rekeningresultaat voor resultaatbestemming. Ten opzichte van de begroting is sprake van een voordelig saldo van € 6,2 miljoen.

Wij hebben de raad in februari per brief geïnformeerd over de voorgenomen budgetoverheveling. Het totaalbedrag van het voorstel tot budgetoverheveling bedraagt € 1,4 miljoen. Deze in 2017 vrijgevallen activiteitenbudgetten dienen, met het oog op verdere uitvoering en realisatie van het door uw raad vastgestelde beleid, in 2018 beschikbaar te blijven. Verder dient op basis van de regelgeving een saldo van € 0,2 miljoen aan onderhanden projecten via de resultaatbestemming overgeheveld te worden naar 2018. Deze beide onderwerpen maken derhalve onderdeel uit van ons voorstel in het kader van de resultaatbestemming.

Indien we rekening houden met de voorgestelde resultaatbestemming van totaal € 1,6 miljoen is het jaar 2017 afgesloten met een positief resultaat van € 5,5 miljoen. In de najaarsnota was een voordelig resultaat ingeschat van € 3,2 miljoen. Ten opzichte van de eindejaarprognose bij de najaarsnota heeft zich een ontwikkeling voorgedaan die sterk bepalend is geweest in de financiële einduitkomst van de jaarrekening. Dit betreft de aanpassing van de annuïtaire afschrijving. Met ingang van 2017 is nieuwe regelgeving van kracht, waardoor de rentetoerekening naar activa verplicht is verlaagd naar de marktrente in plaats van de hogere rekenrente.  

Ongewenst effect hiervan was dat bij annuïtaire afschrijving ook het afschrijvingsschema is gewijzigd. In het najaar van 2017 is door de commissie BBV bepaald dat het is toegestaan om bij aanpassing van het rentedeel in de annuïteit het oorspronkelijke afschrijvingsschema te blijven hanteren en dus alleen de rentelast aan te passen. In de begroting 2017 is de toename van de afschrijvingslasten als gevolg van de verlaging van de rente verwerkt. De omvang van dit negatieve effect op de begroting is voor de periode 2017-2020 bepaald op € 2,7 miljoen op jaarbasis. 

Nu in de jaarrekening het oorspronkelijke afschrijvingsschema weer is gehanteerd heeft dit geleid tot een voordeel in 2017 van circa € 2,5 miljoen.

Overige factoren die het resultaat in belangrijke mate hebben bepaald en die grotendeels al voorzien waren in de najaarsnota zijn:

  • een hogere uitkering uit het Gemeentefonds (€ 0,9 miljoen V), 
  • de eenmalige vrijval van kapitaallasten als gevolg van vertragingen in investeringen (€ 0,8 miljoen V), 
  • hogere verhuuropbrengsten (€ 0,8 miljoen V), 
  • een btw voordeel op de uitkeringen en bedrijfsvoering WPDA (€ 0,8 miljoen V), 
  • hogere lasten wet Buig (€ 1,3 miljoen N) 
  • nadelige effecten van de nieuwe richtlijnen voor investeringen met maatschappelijk nut (€ 1,1 miljoen N).

 

Uitkomst sociaal domein en stand Gemeentelijk Sociaal Deelfonds

Conform de afspraken zijn de saldi in het sociaal domein (Wet maatschappelijke ondersteuning, inclusief het Asser aandeel Beschermd Wonen, Jeugd en Participatiewet) verrekend met het Gemeentelijk Sociaal Deelfonds, waardoor deze resultaten geen direct effect hebben op het exploitatieresultaat over 2017.

Voor beleidsuitvoering in het sociaal domein was een totaalbudget van € 75,7 miljoen beschikbaar. De werkelijk voor dit doel gemaakte kosten zijn uitgekomen op € 78,9 miljoen. Door dit resultaat is een bedrag van € 3,2 miljoen onttrokken aan het Gemeentelijk Sociaal Deelfonds. De omvang van de reserve is daardoor teruggelopen tot € 3,7 miljoen. Bij het vaststellen van de begroting 2018 is € 2 miljoen experimenteerruimte vanuit de reserve beschikbaar gesteld om de transformatie te versnellen. Hiermee rekening houdend resteert nog een bedrag van € 1,7 miljoen in het Gemeentelijk Sociaal Deelfonds.

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

Op de uitvoering van de Wmo is een tekort ontstaan van € 1,1 miljoen. Dit wordt met name veroorzaakt door hogere kosten van individuele begeleiding en dagbesteding. Op Beschermd Wonen is € 2,1 miljoen overgehouden als gevolg van lagere kosten van de voorzieningen, een stijging van de rijksmiddelen en een positieve afrekening over 2016.

Jeugd

In 2017 is € 4,4 miljoen meer uitgegeven aan Jeugdzorg dan er beschikbaar was vanuit het rijksbudget. Dit betreft voornamelijk de hogere kosten van zorg in natura van € 3,1 miljoen, de hogere kosten pgb’s van € 0,4 miljoen en de gemaakte kosten in het voorliggend veld van € 0,6 miljoen. Daarnaast is er in 2017 nog € 0,4 miljoen betaald voor de afloop van zorgkosten over 2016.

Participatiewet

Vanuit de Participatiewet is in 2017 € 3,6 miljoen ontvangen voor re-integratiedoeleinden. De uitgaven op dit terrein lagen bij het WPDA en Alescon in totaal € 0,4 miljoen lager.

 

Afhechting bezuinigingsopgaven

De bezuinigingsopgave uit de nota Minderen met maat 2014-2018 is definitief afgehecht. Het totaal van de bezuinigingsopgave is daarmee vastgesteld op € 4,7 miljoen. Hiervan heeft € 2,3 miljoen betrekking op de producten en € 2,4 miljoen op de bedrijfsvoering.

 De bezuinigingen op de producten waren eind 2017 vrijwel volledig geëffectueerd. In de bedrijfsvoering moet op basis van de afgesproken planning in totaal nog € 0,6 miljoen aan maatregelen worden gerealiseerd. In het financiële hoofdstuk is een totaaloverzicht van de gerealiseerde bezuinigingen opgenomen.

 

res 1

 

Resultaten per programma

 Zoals aangegeven is de uitvoering van de begroting 2017 afgesloten met een positief exploitatieresultaat van € 7,1 miljoen. En indien daarbij rekening wordt gehouden met de voorgestelde resultaatbestemming (totaal € 1,6 miljoen) is het jaar afgesloten met een positief resultaat van € 5,5 miljoen.

De uitvoering van de programmabegroting heeft zich dus als geheel volledig binnen de door de raad vastgestelde financiële kaders voltrokken. 

De resultaten van de programma’s in 2017 zien er, afgezet tegen de begroting enerzijds en de prognoses in de najaarsnota anderzijds, als volgt uit:

res 2 

 

Resultaatbepalende factoren

Buiten het hiervoor reeds toegelichte voordeel als gevolg van de aanpassing van de annuïtaire afschrijving (€ 2,5 miljoen V) en de uitkomst in het sociaal domein (€ 3,2 miljoen N verrekend met het Gemeentelijk Sociaal Deelfonds) hebben onderstaande ontwikkelingen het rekeningresultaat 2017 in belangrijke mate beïnvloed.

 

Positieve afwijkingen ten opzichte van de begroting

Gemeentefonds, € 0,9 miljoen V

Als gevolg van actualisatie van landelijke en lokale verdeelparameters is de algemene uitkering over 2017

€ 0,7 miljoen hoger uitgevallen. Daarnaast is over de jaren 2015 en 2016 in totaal € 0,2 miljoen aan na-uitkeringen ontvangen.

Vrijval kapitaallasten, € 0,8 miljoen V

Door vrijval van kapitaallasten is sprake geweest van een incidenteel voordeel. Diverse investeringen, zoals het verduurzamen van de openbare verlichting en vervanging van vervoermiddelen lopen nog, of zijn later opgeleverd dan gepland. Ook zorgde het afboeken van een aantal complexen en de gewijzigde financiering van software (jaarlijkse licentiekosten in plaats van aanschaf) voor een voordeel op de kapitaallasten.

Huuropbrengsten, € 0,8 miljoen V

Es is sprake van hogere verhuuropbrengsten bij de multifunctionele accommodaties (mede door ingebruikname van mfa De Orchidee) en de sporthallen. Ook was geen rekening gehouden met het feit dat een gedeelte van het stadhuis nog een jaar verhuurd zou worden.

Btw-voordeel WPDA, € 0,8 miljoen V

Doordat de btw-baten op de uitkeringen en bedrijfsvoering WPDA niet zijn meegenomen in de begroting is in de jaarrekening een voordeel ontstaan van € 0,8 miljoen.

Strategische eigendommen, € 0,6 miljoen V

Een aantal onderhanden projecten (onder andere grondverkopen en grondbank) dient overeenkomstig de regelgeving tussentijds verrekend te worden. Het saldo van deze projecten is ten gunste van strategische eigendommen gebracht. Om de voortgang op een aantal projecten te waarborgen maakt een bedrag van € 0,2 miljoen onderdeel uit van het voorstel voor resultaatbestemming, zodat deze projecten kunnen worden afgerond.

Middelen Wet Inburgering, € 0,5 miljoen V

In 2017 heeft het Rijk de oude participatiemiddelen re-integratie en inburgering tot en met het jaar 2014 definitief vastgesteld. Hiervoor was de reserve Wet inburgering gevormd. Met de definitieve vaststelling kon deze reserve nu vrijvallen ten gunste van het resultaat.

Burgerzaken, € 0,5 miljoen V

Als gevolg van meer afgegeven reisdocumenten en rijbewijzen zijn de legesopbrengsten hoger uitgevallen. Daarnaast is ook sprake van een voordeel in de lasten van Burgerzaken door de verdergaande procesoptimalisaties en digitalisering. Dit heeft efficiëntiewinsten en kostenbesparingen opgeleverd.

 

 

Negatieve afwijkingen ten opzichte van de begroting

Uitvoering wet Buig, € 1,3 miljoen N

De uitgaven in het kader van de Wet Buig zijn met name hoger uitgevallen door de sterk gestegen inzet van de loonkostensubsidie als beleidsinstrument (€ 0,9 miljoen). De overige lastenstijging is een combinatie van een licht lager aantal verstrekte uitkeringen, maar een hogere gemiddelde uitkering.

Investeringen maatschappelijk nut, € 1,1 miljoen N

Conform de nieuwe voorschriften moeten investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut vanaf 2017 worden geactiveerd. Groot onderhoud moet ten laste van de exploitatie worden gebracht. Het financieel effect hiervan blijkt groter dan vooraf bij de begroting 2017 ingeschat (vanaf 2018 is de begroting hierop aangepast).

Per saldo resulteren deze aanpassingen voor 2017 in een nadeel van € 1,1 miljoen op wegbeheer.

Projectmatige dekking bedrijfsvoeringkosten, € 0,6 miljoen N

Een terugloop in projecten heeft gezorgd voor minder projectmatige dekking voor de bedrijfsvoeringkosten. Tevens bevindt zich een aantal projecten nog in een voorbereidingsfase en kon de inzet hierop nog niet worden toegerekend aan specifieke projectkredieten. Doordat in deze situaties een directe dekking uit projecten ontbrak zijn deze lasten verschoven naar de exploitatie.

Bedrijfsvoering WPDA, € 0,6 miljoen N

De bedrijfsvoeringkosten van het WPDA zijn hoger uitgevallen door het niet realiseren van de besparing wegens het later samengaan met Alescon, incidentele kosten van de verbouwing en hogere huurkosten.

 

Grafiek afwijkingen ten opzichte van de begroting

16

 

Grondexploitatie

De opbrengsten uit grondverkoop bedragen € 5,5 miljoen. In de jaarrekening heeft dit echter geen direct effect op het resultaat, aangezien de productiekosten (bouw- en woonrijp maken en planontwikkeling) en verkoopopbrengsten per saldo worden gemuteerd op de boekwaarde.

Op de complexen Peelerpark en Hoekbree heeft tussentijdse winstneming plaatsgevonden van in totaal € 1,6 miljoen. 

De voorziening correctie voorraadwaarde is verhoogd als gevolg van het opnemen van de kosten voor de hoofdinfrastructuur in de grondexploitatie Assen-Zuid in plaats van onder het programma FlorijnAs.

Afsluiten van het complex Prinses Irenestraat geeft enerzijds een negatief resultaat, maar hier staat anderzijds vrijval van de voorziening en weerstandsreserve tegenover, waardoor dit per saldo geen resultaateffect heeft.

Het jaarresultaat voor bestemming bedraagt € 2,6 miljoen nadelig. Zonder de aanpassing van de infrastructuur naar de grondexploitatie Assen-Zuid zou dit € 0,6 miljoen voordelig zijn geweest. Met de vaststelling van de jaarrekening wordt het resultaat overeenkomstig de financiële grondslagen verrekend met de betreffende bestemmingsreserves binnen het grondbedrijf. Aangezien de weerstandsreserve met € 0,6 miljoen toeneemt, bedraagt de onttrekking aan de algemene reserve van het grondbedrijf in totaal € 3,2 miljoen.

De uitkomst van de bouwgrondexploitatie heeft geen effect op het rekeningresultaat van de Algemene Dienst.

Voor een toelichting op het verloop van de grondexploitatie verwijzen wij naar de paragraaf Grondbeleid.

 

Afwijkingen ten opzichte van de najaarsnota

In de loop van 2017 is in de uitvoering van het beleid en de begroting een positief financieel resultaat ontstaan van € 6,1 miljoen. Het geprognosticeerde resultaat in de najaarsnota bedroeg € 3,3 miljoen voordelig (voor bestemming) en de budgetoverheveling werd ingeschat op € 1,1 miljoen.

Rekening houdend met de voorgestelde resultaatbestemming is sprake van een positieve afwijking van € 2,3 miljoen ten opzichte van de afgegeven eindejaarsprognose in de najaarsnota.

Zoals al aangegeven wordt dit verschil hoofdzakelijk verklaard door de aanpassing van de annuïtaire afschrijving die een positief effect had van € 2,5 miljoen.

Bij de afzonderlijke programma’s worden de belangrijkste afwijkingen nader toegelicht en in het hoofdstuk financiële verantwoording zijn deze nog verder gespecificeerd opgenomen.

 

res 3

 

Inkomsten en uitgaven jaarrekening gemeente Assen 2017

18

 

Resultaatbestemming 2017

Het resultaat van de jaarrekening 2017, rekening houdend met de op grond van aanvaard beleid en besluitvorming vastliggende stortingen en onttrekkingen aan reserves, bedraagt in totaal € 7,1 miljoen voordelig.

res 4

 

Vorming reserve jaarovergang 2017-2018

Met de raad is afgesproken om de niet bestede budgetten eerst te laten vrijvallen ten gunste van het resultaat. Vervolgens hebben wij geïnventariseerd welke van die budgetten in 2018 beschikbaar moeten blijven. Wij zijn daarbij uitgekomen op een bedrag van afgerond € 1,4 miljoen. Over de uitkomsten van de inventarisatie en de aard en omvang van de daarin opgenomen (restant)budgetten hebben wij de raad per brief op 7 februari 2018 geïnformeerd. Ten laste van het rekeningresultaat 2017 zal voor een bedrag van € 1,4 miljoen de ‘reserve jaarovergang 2017-2018’ worden gevormd. Dit is conform de afspraken in de financiële verordening ex artikel 212 van de Gemeentewet.

Verrekening saldo projecten onderhanden werk

Een aantal onderhanden projecten dient conform de regelgeving tussentijds verrekend te worden. Het saldo van deze projecten (totaal € 239.000) is in 2017 ten gunste van de exploitatie gebracht. Via de resultaatbestemming stellen we voor dit saldo in 2018 weer ten gunste te brengen van de betreffende projecten.

Resterend resultaat

Het resterende overschot ad € 5,5 miljoen zal conform de afspraken ten gunste van de algemene reserve worden gebracht.